Betrokken
Hoge klanttevredenheid
Praktisch
Advies op maat
Vakkundig
Breed trainingsaanbod

Wat zijn de mogelijkheden met ChatGPT voor leren en ontwikkelen?

ChatGPT is hot! Wellicht heb je de tool al vaker in het nieuws voorbij zien komen de laatste tijd. Aan de ene kant klagende berichten over scholieren die ChatGPT zouden gebruiken om hun huiswerk te laten maken. Leraren zouden daardoor niet goed kunnen controleren of het huiswerk door de leerling of door ChatGPT is gemaakt. Er waren zelfs verontrustende berichten dat ChatGPT het werk van mensen zou gaan overnemen. Aan de andere kant ook positieve berichten dat ChatGPT zou kunnen bijdragen aan een vermindering van werkdruk door ondersteuning te bieden bij taken als administratie of het schrijven van e-mails.

Wat is ChatGPT?

ChatGPT is een geavanceerde chatbot: een programma aangestuurd door kunstmatige intelligentie (AI). ChatGPT verwerft en verwerkt taal op een natuurlijk manier, eigenlijk net als een mens dat doet: de chatbot leert door alle informatie die het van zijn gebruikers krijgt, op te slaan in zijn algoritme. Zo krijgt hij een steeds grotere schat aan informatie en kan hij vragen van gebruikers ook steeds beter interpreteren en hierop meer nauwkeurige en bruikbare antwoorden geven.

Voor deze blog hebben we een aantal mogelijkheden van ChatGPT onderzocht op het gebied van leren en ontwikkelen. Wat kan ChatGPT allemaal en hoe bruikbaar is deze chatbot voor jouw werkzaamheden?

Klantenservice en chatbot

ChatGPT kan gebruikt worden voor klantenservice doeleinden, zoals het beantwoorden van veelgestelde vragen en het geven van oplossingen voor problemen die al eerder zijn voorgekomen. Dit kan medewerkers van een bedrijf veel tijd besparen, en ook de klant is waarschijnlijk sneller geholpen aan een oplossing voor zijn of haar probleem. Klanten hoeven immers niet te wachten voordat ze een persoon aan de lijn krijgen, maar worden direct geholpen door de chatbot.

Hieronder zie je een voorbeeld van een ChatGPT plug-in voor Moodle. De chatbot kan bijvoorbeeld veelgestelde vragen van klanten over Moodle snel beantwoorden. Let wel: ChatGPT zal altijd een antwoord genereren, ook als het onvoldoende kennis heeft over hetgeen er aan hem gevraagd wordt. Antwoorden kunnen in dat geval wat vreemd of afwijkend overkomen.

 class=

Marketing

ChatGPT kan data van klanten analyseren en zo bedrijven inzichten geven in het gedrag van, de voorkeuren van en de problemen waar klanten tegenaan lopen. Op grond van deze data kan de chatbot gepersonaliseerde aanbevelingen voor producten geven aan klanten. Klanten kunnen zich hierdoor meer gewaardeerd voelen door het bedrijf en dit vergroot de binding met de klant.

Een beperking van ChatGPT is dat de chatbot geen eigen emoties heeft en niet in staat is om zich in te leven in klanten. Hoewel de chatbot empathische antwoorden kan geven, kan het niet goed bepaalde soorten emotionele context van een situatie beoordelen. Antwoorden kunnen dus empathisch lijken, maar sluiten eigenlijk niet goed aan op de context en klinken daardoor alsnog wat vreemd voor de gebruiker.

Daarnaast is ChatGPT niet in staat om recente informatie over bijvoorbeeld bedrijven of producten te verschaffen. Dit bleek bijvoorbeeld toen we de volgende vraag stelden:
Hoe tevreden zijn klanten over de e-learning trainingen van Précon?

 class=

Vertalen van teksten

ChatGPT biedt ondersteuning in meerdere talen en kan ook stukken tekst van de ene taal overzetten naar een andere taal, net als bekende vertaaltools Google Translate en DeepL. Verschil met deze laatstgenoemde is dat je de chatbot kunt instellen naar jouw behoeften. Je kunt bijvoorbeeld de toon en stijl van de vertaalde tekst laten aanpassen. Ook kun je ervoor kiezen om de chatbot rekening te laten houden met culturele connotaties en regionale verschillen tussen talen. Als proef op de som hebben we hieronder een stuk uit onze training ‘Voedselveiligheid’ laten vertalen naar het Engels:

Vertaal “Behalve dat je zelf voedselveilig werkt, spreek je elkaar als collega’s daar ook op aan. Als je collega niet voedselveilig werkt, is het product niet veilig. Door samen voedselveilig te werken, versterk je de voedselveiligheidscultuur in je bedrijf.” naar het Engels.

“Besides ensuring that you work safely with food yourself, you also hold each other accountable as colleagues. If a colleague is not working in a food-safe manner, the product is not safe. By working together to ensure food safety, you strengthen the food safety culture within your company.”

Zoals je ziet is de vertaling erg nauwkeurig. De gebruikte woorden en termen passen in de context van voedselveiligheid. Ook de zinsbouw en grammatica kloppen.
En een ander stuk tekst, over het nemen van maatregelen bij controles, vertaalt de chatbot als volgt:
Vertaal “Als tijdens de controle blijkt dat de maatregel niet goed werkt, weet je niet zeker of het product veilig is. Het eindproduct mag dan niet naar de klant en moet geblokkeerd worden.” naar het Engels.

“If during the inspection it turns out that the measure is not working properly, you are not sure if the product is safe. The final product may not be sent to the customer and must be blocked.”

Ook dit is vrij nauwkeurig vertaald. Opvallen wel dat “weet je niet zeker of het product veilig is” erg letterlijk wordt vertaald. De context van twijfel komt niet terug in de Engelse vertaling. Het blijft dus wel belangrijk om de vertaling zelf goed te doorlopen.

Soms moeten teksten in trainingen eenvoudiger worden gemaakt, bijvoorbeeld voor medewerkers die moeite hebben met lezen en schrijven. Daarom vroegen we de chatbot om de vertalingen in eenvoudig taalgebruik te generen.

Vertaal “Als tijdens de controle blijkt dat de maatregel niet goed werkt, weet je niet zeker of het product veilig is. Het eindproduct mag dan niet naar de klant en moet geblokkeerd worden.” naar eenvoudig Engels.

If it is found during the inspection that the measure is not working well, you are not sure if the product is safe. The final product may not be sent to the customer and should be blocked.

Wanneer we beide vertalingen naast elkaar leggen, zien we enkele kleine verschillen. De woordkeuze van de eerste zin lijkt wat eenvoudiger: “if it turns out that” is vervangen door “if it is found that” en “is not working properly” door “is not working well”. De chatbot lijkt dus ook onze specifiekere vraag te kunnen beantwoorden.

Didactiek

Ook voor het ontwikkelen van een leeroplossing kan ChatGPT van pas komen. Bijvoorbeeld bij het schrijven van een didactisch concept met leerdoelen. Omdat we bij Précon vaak trainingen maken rondom het thema voedselveiligheid, leek het ons interessant om de chatbot te vragen een aantal leerdoelen op te stellen:

Kun je leerdoelen maken voor een training over voedselveiligheid?

  1. Begrijpen wat voedselveiligheid is en waarom het belangrijk is
  2. Kennis van de risico’s op het gebied van voedselveiligheid en hoe deze kunnen worden voorkomen
  3. Inzicht hebben in de wet- en regelgeving met betrekking tot voedselveiligheid en de verantwoordelijkheden van verschillende partijen in de voedselketen
  4. Vaardigheden ontwikkelen voor het veilig hanteren en opslaan van voedsel, inclusief het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen en het voorkomen van kruisbesmetting
  5. Het vermogen ontwikkelen om risico’s op het gebied van voedselveiligheid te herkennen en te rapporteren
  6. Het belang begrijpen van het volgen van hygiënische praktijken in de keuken en het restaurant om voedselveiligheid te waarborgen
  7. Inzicht hebben in de verschillende soorten voedselallergieën en -intoleranties en hoe deze kunnen worden voorkomen of beheerd.

De leerdoelen lijken een logische opbouw te hebben. Het antwoord begint met een leerdoel over wat voedselveiligheid is en gaat vervolgens naar de risico’s, de regels opgesteld door wet- en regelgeving en tot slot hoe maatregelen in de praktijk moeten worden toegepast.

Let wel: sommige van deze leerdoelen zijn niet goed meetbaar. Hoe meet je bijvoorbeeld of iemand begrip heeft van kritische controlepunten? Dit wordt niet duidelijk uit het leerdoel.

Het resultaat van wat cursisten hebben geleerd in een training, moet je op basis van de leerdoelen kunnen meten. Leerdoelen moeten daarom voldoende gespecificeerd zijn. je kan hiervoor bijvoorbeeld de taxonomie van Bloom gebruiken. Dit is een lijst met werkwoorden die je helpen om leerdoelen te specificeren, zoals ‘de cursist kan X onderdelen benoemen’ of ‘de cursist kan begrip X uitleggen’.

Nu willen we weten of de chatbot gerichtere antwoorden geeft als we de vraag wat specifieker maken:

Kun je leerdoelen maken voor een training over voedselveiligheid bij een vleesverwerker?

  1. Begrip van voedselveiligheidsprincipes: Deelnemers moeten een goed begrip hebben van de belangrijkste principes van voedselveiligheid, zoals HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points), goede hygiënepraktijken en de gevaren die kunnen optreden in een vleesverwerkingsomgeving.
  2. Kennis van regelgeving en normen: Deelnemers moeten op de hoogte zijn van de relevante wet- en regelgeving met betrekking tot voedselveiligheid in de vleesverwerkingsindustrie, evenals de normen en richtlijnen die worden gehanteerd om de veiligheid van voedsel te waarborgen.
  3. Identificatie van voedselveiligheidsrisico’s: Deelnemers moeten in staat zijn om potentiële voedselveiligheidsrisico’s in een vleesverwerkingsproces te identificeren, zoals microbiologische besmetting, kruisbesmetting, chemische besmetting en fysieke verontreiniging.
  4. Toepassing van hygiënische praktijken: Deelnemers moeten kennis hebben van en in staat zijn om hygiënische praktijken toe te passen, zoals handen wassen, het dragen van geschikte beschermende kleding, het schoonhouden van apparatuur en werkoppervlakken, en het voorkomen van kruisbesmetting.
  5. Beheersing van kritische controlepunten: Deelnemers moeten begrijpen wat kritische controlepunten zijn in het vleesverwerkingsproces en hoe ze deze punten kunnen beheersen om voedselveiligheid te waarborgen. Dit omvat het monitoren van temperaturen, het toepassen van juiste kook- en koelmethoden en het waarborgen van de juiste opslagcondities.
  6. Bewustzijn van productveiligheid en recalls: Deelnemers moeten zich bewust zijn van de mogelijke gevaren voor de consument en de stappen die moeten worden genomen in geval van een productveiligheidsincident, inclusief het opvolgen van het recallproces en het informeren van relevante partijen.
  7. Communicatie en rapportage: Deelnemers moeten effectieve communicatie- en rapportagevaardigheden ontwikkelen om voedselveiligheidskwesties te kunnen melden, problemen te bespreken en relevante documentatie bij te houden.
  8. Continue verbetering van voedselveiligheid: Deelnemers moeten worden aangemoedigd om voortdurend te streven naar verbetering van voedselveiligheidspraktijken, zoals het identificeren van gebieden voor verbetering, het implementeren van corrigerende maatregelen en het volgen van best practices.

De voorgestelde leerdoelen lijken inderdaad meer gericht te zijn op verschillende aspecten van voedselveiligheid bij vleesverwerkende bedrijven, zoals kritische controle(beheers)punten in het vleesverwerkingsproces en het voorkomen van kruisbesmetting.

Toetsvragen

Om te weten of een cursist een leerdoel beheerst, maakt de cursist een toets met toetsvragen over ieder leerdoel. We vroegen ons af of ChatGPT ook toetsvragen over voedselveiligheid kan maken en stelden de volgende vraag:

Kun je examenvragen maken over voedselveiligheid?

  1. Wat is voedselveiligheid en waarom is het belangrijk?
  2. Geef vijf voorbeelden van mogelijke bronnen van voedselbesmetting.
  3. Leg het verschil uit tussen bacteriën, virussen en parasieten als het gaat om voedselgerelateerde ziekten.
  4. Wat zijn de belangrijkste principes van HACCP (Hazard Analysis Critical Control Point) in relatie tot voedselveiligheid?
  5. Beschrijf de juiste methode voor het veilig ontdooien van bevroren voedsel.
  6. Welke factoren kunnen de groei van bacteriën in voedsel bevorderen?
  7. Leg uit waarom het belangrijk is om voedsel op de juiste temperatuur te bewaren.
  8. Wat zijn de belangrijkste stappen die moeten worden genomen om kruisbesmetting te voorkomen?
  9. Geef drie voorbeelden van symptomen die kunnen optreden bij voedselvergiftiging.
  10. Welke maatregelen kunnen worden genomen om voedselallergieën te voorkomen?

Geen vreemde suggesties, vinden we. De meeste van deze vragen komen ook terug in onze training Voedselveiligheid (HACCP), zij het anders geformuleerd.

Voor toetsen maken we altijd gebruik van meerkeuzevragen. Open vragen waarbij de cursist zelf iets moet invullen zijn namelijk lastig na te kijken voor een e-learning programma en hebben vaak menselijke input nodig om de vragen op een goede manier te kunnen beoordelen. We maakten de vraag daarom wat specifieker: de vragen moeten meerkeuzevragen zijn en gaan over voedselveilig werken in de voedingsmiddelenindustrie.

Maak meerkeuzevragen over voedselveilig werken in de voedingsmiddelenindustrie

  1. Welk van de volgende is een belangrijk aspect van voedselveiligheid in de voedingsmiddelenindustrie?
    a) Voedselverspilling minimaliseren
    b) Efficiëntie van de productielijn vergroten
    c) Kostenbesparingen realiseren
    d) Verpakking van producten verbeteren
  2. Wat is de juiste temperatuurzone voor het bewaren van bederfelijke levensmiddelen?
    a) 0-5°C
    b) 10-15°C
    c) 20-25°C
    d) 30-35°C
  3. Wat is een veelgebruikte methode om kruisbesmetting te voorkomen in een voedingsmiddelenfabriek?
    a) Handen wassen met warm water en zeep
    b) Direct contact tussen rauw en bereid voedsel vermijden
    c) Regelmatig de productielijn schoonmaken
    d) Het gebruik van biologische gewasbeschermingsmiddelen
  4. Wat is de eerste stap bij het ontwikkelen van een voedselveiligheidsplan?
    a) Het identificeren van mogelijke gevaren
    b) Het trainen van het personeel in voedselveiligheidspraktijken
    c) Het opzetten van een HACCP-systeem
    d) Het implementeren van goede productiepraktijken (GMP)
  5. Wat betekent de afkorting HACCP in de voedingsmiddelenindustrie? a) Hazard Analysis and Critical Control Points
    b) Hygiene Assessment and Control in Chemical Processing
    c) Healthy and Clean Cooking Practices
    d) High-quality Assurance in Consumer Product Packaging
  6. Welk van de volgende is een voorbeeld van een fysiek gevaar in de voedingsmiddelenindustrie?
    a) Salmonella-bacterie
    b) Gebroken glas in voedselverpakkingen
    c) Overmatig gebruik van conserveermiddelen
    d) Allergenen in voedselingrediënten
  7. Welke van de volgende acties is belangrijk om te nemen als er een voedselgerelateerde uitbraak wordt vermoed?
    a) Het traceren van de oorsprong van het voedsel
    b) Het verbergen van de informatie om reputatieschade te voorkomen
    c) Het aanklagen van de leveranciers
    d) Het voortzetten van de productie zonder onderbreking
  8. Wat betekent de term “Allergenendeclaratie” op een voedselverpakking?
    a) Een lijst van alle ingrediënten in het product
    b) Een waarschuwing voor de aanwezigheid van allergenen in het product
    c) De voedingswaarde van het product
    d) De oorsprong van de ingrediënten in het product
  9. Wat is een belangrijke stap bij het voorkomen van voedselvergiftiging?
    a) Het gebruik van ongewassen groenten en fruit
    b) Het bereiden van voedsel op onhygiënische oppervlakken
    c) Het zorgvuldig koken van voedsel tot de juiste temperatuur
    d) Het mengen van rauw en bereid voedsel op dezelfde snijplank
  10. Wat is de juiste volgorde van de “Danger Zone” voor voedselveiligheid, op basis van temperatuur?
    a) 5°C – 15°C
    b) 0°C – 10°C
    c) 15°C – 25°C
    d) 25°C – 40°C

Zoals je ziet, zijn de vragen nu meerkeuze en behandelen ze verschillende aspecten van voedselveilig werken in de voedingsmiddelenindustrie, zoals mogelijke besmettingen, de betekenis van HACCP en het vermelden van allergenen op verpakkingen.

Wel vragen we ons af of de juiste antwoordopties kloppen. Zo stelt vraag 2 over de juiste temperatuurzone voor het bewaren van bederfelijke levensmiddelen dat dit tussen de 0 en 5 graden Celsius moet zijn, terwijl wij in Voedselveiligheid (HACCP) stellen dat bederfelijke voedingsmiddelen bewaard moeten worden bij een temperatuur van 7 graden Celsius of lager. Het is dus belangrijk om informatie gegenereerd door ChatGPT regelmatig te vergelijken met andere betrouwbare bronnen en te verifiëren, om zeker te weten dat de gegenereerde informatie ook klopt.

We maken de vraag nog iets specifieker en nemen het voorbeeld van voedselveilig werken bij een kaasproductiebedrijf:

Kun je meerkeuzevragen maken over voedselveilig werken bij een kaasproductiebedrijf?

  1. Wat is de optimale temperatuur voor de opslag van kaas om voedselveiligheid te waarborgen?
    a) 2-4°C
    b) 10-12°C
    c) 18-20°C
    d) 25-28°C
  2. Wat is een belangrijke maatregel om kruisbesmetting te voorkomen bij het snijden van verschillende soorten kaas?
    a) Het gebruiken van dezelfde snijplank voor alle kazen.
    b) Het wassen van de snijplank na het snijden van elke kaas.
    c) Het hanteren van de kazen met dezelfde handschoenen.
    d) Het snijden van kazen op een willekeurige volgorde.
  3. Wat is de juiste volgorde van handelingen bij het reinigen van kaasvaten na gebruik?
    a) Spoelen met heet water, reinigen met een mild reinigingsmiddel, grondig spoelen en desinfecteren.
    b) Desinfecteren, spoelen met koud water, reinigen met een mild reinigingsmiddel, grondig spoelen.
    c) Reinigen met een mild reinigingsmiddel, spoelen met heet water, desinfecteren en grondig spoelen.
    d) Grondig spoelen, reinigen met een mild reinigingsmiddel, spoelen met koud water en desinfecteren.
  4. Wat is een belangrijke maatregel om de groei van schadelijke bacteriën in kaas te voorkomen?
    a) Het verhogen van de luchtvochtigheid in de opslagruimte.
    b) Het verlagen van de opslagtemperatuur.
    c) Het regelmatig omkeren van de kazen.
    d) Het gebruik van kaasdoek om de kazen af te dekken.
  5. Wat is de aanbevolen methode om monsters van kaas te nemen voor laboratoriumtests? a) Een monster nemen met ongewassen handen.
    b) Een monster nemen van de buitenste laag van de kaas.
    c) Een monster nemen van het midden van de kaas.
    d) Een monster nemen met een steriel monstername-instrument.

Antwoorden:

  1. a) 2-4°C
  2. b) Het wassen van de snijplank na het snijden van elke kaas.
  3. c) Reinigen met een mild reinigingsmiddel, spoelen met heet water, desinfecteren en grondig spoelen.
  4. b) Het verlagen van de opslagtemperatuur.
  5. d) Een monster nemen met een steriel monstername-instrument.

De vragen gaan nu specifiek over aspecten van voedselveilig werken bij een kaasproductiebedrijf. Vragen specificeren is dus belangrijk wanneer je aan de slag gaat met ChatGPT: hoe gerichter jouw vraag, des te gerichter het antwoord van de chatbot.

Auteursrechten (copyright)

De antwoorden die ChatGPT geeft zijn niet afkomstig van mensen, maar gegenereerd door de AI van een computergestuurde chatbot. AI chatbots worden door de wet niet gezien als auteurs, dus kan de informatie die zij generen in dit opzicht ook niet in aanmerking komen voor auteursrechtelijke bescherming.

Uitzondering zijn afbeeldingen of uitspraken van bestaande personen gegenereerd door ChatGPT. Deze content is wél auteursrechtelijk beschermd. Maar het probleem hierbij is dat ChatGPT niet altijd nauwkeurig kan aangeven uit welke bron de gegeven informatie komt. De chatbot is zo getraind dat hij stukjes informatie uit een grote hoop teksten uit verschillende bronnen haalt, zoals Wikipedia, boeken en wetenschappelijke artikelen. Met deze stukjes informatie vormt hij vervolgens een antwoord.

Advies is daarom regelmatig de informatie verschaft door ChatGPT te vergelijken met meerdere bronnen en deze informatie te verifiëren. En als antwoorden gegenereerd door ChatGPT uitspraken of afbeeldingen lijken te bevatten van een bestaande auteur, kun je deze inhoud beter niet aanpassen of gebruiken.

Duurzaamheid

ChatGPT is op dit moment niet echt energiezuinig te noemen. De chatbot haalt zijn gegevens op uit datacentra en deze hebben veel stroom nodig om te blijven lopen. Wetenschappers hebben berekend dat het laten uitvoeren van een trainingssessie door ChatGPT gelijk zou zijn aan 500 ton CO2-uitstoot en dat is evenveel als 1.000 auto’s die elk 1.000 kilometer rijden.

Verschillende onderzoeksinstanties zoals de TU Delft zijn al bezig met het kijken naar energiezuinige oplossingen voor AI-programma’s zoals ChatGPT. Bijvoorbeeld door programma’s effectiever naar data te laten zoeken en kleinere hoeveelheden data te laten gebruiken. Ook datacentra laten vervangen door een efficiënte AI-chip wordt als mogelijkheid onderzocht. Wetenschappers onderzoeken of ze taken als spraakherkenning, herkenning van plaatjes en het begrijpen wat iemand heeft geschreven die nu worden uitgevoerd door datacentra, kunnen laten uitvoeren door het algoritme in een chip. Dit algoritme zou veel efficiënter te werk gaan dan een datacentrum, vergelijkbaar met hoe het algoritme van onze hersenen werkt.

De verwachting is dat dergelijke energiezuinige AI-programma’s en chips binnen enkele jaren op de markt verschijnen. Tot die tijd blijven we dus met stroomvretende AI-programma’s zitten, waaronder ChatGPT.

Conclusie

ChatGPT leek op het eerste gezicht een gevaarlijke tool die ons werk zou kunnen bedreigen. Nadat we hem van naderbij hadden bekeken en ook uitgeprobeerd, bleek juist dat ChatGPT ons goed kan helpen en ondersteunen bij verschillende taken: het verzamelen van klantvoorkeursgegevens voor marketingdoeleinden, vertalen van teksten en het opvragen van wet- en regelgeving rondom bijvoorbeeld voedselveiligheid, in het uitvoeren van deze taken is ChatGPT zeer snel en nauwkeurig.

ChatGPT kent veel voordelen, maar helaas ook een aantal nadelen. Zo kan hij snel voorkeuren van klanten verzamelen en hierop inspelen, maar kan hij bepaalde soorten context van klantspecifieke situaties niet goed beoordelen en hierop een logisch antwoord geven. Ook ontbreekt vaak nog empathie in antwoorden gegeven door de chatbot. Daarnaast verbruiken datacentra van ChatGPT en andere AI-programma’s veel stroom en is het gebruik van dergelijke AI-programma’s in dat opzicht niet milieuvriendelijk.

Mocht je gebruik willen maken van ChatGPT, dan raden wij aan om de chatbot te gebruiken als tool om informatie te verzamelen of als inspiratiebron voor informatie. Let daarbij op de dat je je vragen specifiek maakt: hoe gerichter jouw vraag is, des te gerichter het antwoord van de chatbot zal zijn. Zorg er ook voor dat je informatie gegenereerd door de chatbot regelmatig vergelijkt met andere betrouwbare bronnen om te verifiëren of de informatie klopt. De chatbot wil namelijk nog wel eens onjuiste informatie geven.

Advies of ondersteuning nodig op het gebied van leren?

Neem contact met ons op via info@precongroup.com of +31 (0)30 – 65 66 010.

Terug naar overzicht

Blijf op de hoogte

Abonneer je op onze nieuwsbrief, onze maandelijkse blik op food en non-food kwaliteitsmanagement.